Nới Lỏng Định Lượng Là Gì

TỔNG QUAN VỀ NỚI LỎNG ĐỊNH LƯỢNG QE

Nới lòng định lượng (QE) thuộc về nhóm chính sách tiền tệ phi truyền thống được ngân hàng trung ương sử dụng nhằm kích thích nền kinh tế khi các chính sách tiền tệ truyền thống đã bị vô hiệu, thường được dùng khi khủng hoảng. Nới lỏng định lượng luôn được tranh cãi rất sôi nổi mỗi khi nó được ban hành. Vậy chính xác chính sách này là gì và tại sao nó lại gây ra tranh cãi?

 1. QE LÀ GÌ?

QE là chính sách tiền tệ mà ngân hàng trung ương sử dụng để bơm một lượng tiền xác định vào nền kinh tế bằng cách mua các tài sản tài chính từ ngân hàng thương mại và các tổ chức tư nhân khác. Khi lãi suất giảm xuống gần zero (liquidity trap) thì ngân hàng trung ương không thể cắt lãi suất được nữa. Do vậy họ phải tìm giải pháp khác để tăng money supply và NHTW Nhật Bản đã "phát minh" ra quantitative easing vào tháng 3/2001 khi lãi suất cơ bản của Nhật lúc đó xuống tới 0.15%.

2. TẠI SAO SỬ DỤNG?

Không quốc gia nào muốn khủng hoảng kéo dài. Mặc dù có sự bất đồng nhưng QE vẫn được ban hành để đưa nền kinh tế vượt qua khủng hoảng. Những người ủng hộ QE tin tường rằng nó sẽ:

KHUYẾN KHÍCH CHO VAY 

QE cung cấp cho các định chế tài chính nhiều tiền hơn, làm cho họ sẵn sàng cho vay với lãi suất thấp. Lãi suất thấp tiếp tục làm cho người kinh doanh và tiêu dùng tiêu xài nhiều hơn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế







KHUYẾN KHÍCH ĐI VAY

Ngân hàng thương mại sẵn sàng cho vay với lãi suất thấp, vì vậy khuyến khích việc vay mượn và làm kinh tế tăng trưởng

GIẢM TỈ LỆ THẤT NGHIỆP

Với sự gia tăng tiêu dùng, công việc kinh doanh sẽ tiến triển hơn và các công ty sẽ có nhiều khả năng để tuyển thêm nhân viên hơn

TĂNG TIÊU DÙNG

Tăng cung tiền đồng nghĩa với tăng tiêu dùng. Việc tiêu dùng nhiều sẽ làm tăng lợi nhuận các công ty, tạo việc làm, thúc đẩy thị trường chứng khoán tăng trưởng và dẫn đến sự phục hồi của cả nền kinh tế

3. SỬ DỤNG KHI NÀO?

Nới lỏng định lượng chỉ được sử dụng khi nền kinh tế đang rơi vào tình trạng suy thoái, mọi biện pháp khác đều không có tác dụng, ví dụ như đưa lãi suất cơ bản về gần bằng 0. Tuy nhiên, biện pháp này rất rủi ro vì nó làm tăng khả năng lạm phát, vì vậy, các ngân hàng trung ương phải cân nhắc rất kĩ trước khi quyết định nới lỏng định lượng.

4. SỬ DỤNG NHƯ THẾ NÀO?

Chính phủ hoặc ngân hàng trung ương mua trái phiếu chính phủ hoặc các tài sàn tài chính khác từ các tổ chức và cá nhân để đẩy một lượng tiền nhất định vào lưu thông

5. LỊCH SỬ QE Ở MỸ

QE1: Từ 11/2008-03/2010
1,425 ngàn tỷ USD được bơm vào nền kinh tế Hoa Kỳ
1,25 ngàn tỷ USD để mua chứng khoán có tài sản đảm bảo: cục dự trữ liên bang Mỹ FED mua lại các khoản nợ thứ cấp nhằm giúp đỡ các ngân hàng thương mại.
175 tỷ USD: Mua các trái phiếu của các tổ chức mà chính phủ tài trợ
Tháng 06/2009: Chính thức kết thúc khủng hoảng
QE2: Từ 11/2010-06/2011
600 tỷ USD được bơm vào nền kinh tế Mỹ thông qua việc mua các tài sản tài chính
Tổng cộng: 2,025 ngàn tỷ USD cho nới lỏng định lượng
QE3: 15/09/2012-2015?
Cuối cùng thì sau nhiều tháng chờ đợi cùng với nhiều đồn đoán, FED đã tung ra QE3. Đầu tiên, FED cam kết sẽ giữ lãi suất ngắn hạn ở mức gần 0 ít nhất là cho đến giữa năm 2015. Thứ hai, FED sẽ mua vào 40 tỷ USD tài sản mỗi tháng. 
12/12/2012: FED mua thêm 45 tỷ USD sau khi thiết lập mục tiêu tỷ lệ thất nghiệp. Thời gian sau khi nền kinh tế đã dần ổn định FED bắt đầu cắt giảm dần gói QE3. Đến 06/2014 gói QE 3 giảm xuống còn 35 tỷ USD/tháng. Nhưng hiệu quả của QE3 đến đâu và lạm phát sẽ như thế nào vẫn đang là đề tài tranh luận rất sôi nổi

6. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA QE

1. Bộ Tài chính Mỹ bán đấu giá trái phiếu chính phủ cho Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED)
2. FED nhận trái phiếu và chuyển tiền cho bộ Tài chính
3. Bộ Tài chính dùng số tiền này mua cổ phiếu của các ngân hàng, giúp thanh khoản của ngân hàng tăng lên
4. Ngân hàng sẽ nhận được lượng tiền mặt (Vốn khả dụng) dồi dào phục vụ kinh doanh
Vấn đề của kinh tế Mỹ hiện nay không phải là thiếu thanh khoản, mà là kênh tín dụng bị tắc nghẽn do nhu cầu vay vốn quá thấp, dẫn đến hoạt động đầu tư kém sôi động, tỷ lệ thất nghiệp cao, tỷ lệ tiêu dùng thấp.
Trước tình hình ảm đạm này, các ngân hàng Mỹ không thể để tiền nằm yên, mà sẽ đổ điền vào các nền kinh tế đang phát triển, các thị trường hàng hóa quốc tế lớn để đầu tư sinh lời.

7. TẠI SAO QE RỦI RO

LẠM PHÁT

Với việc bơm tiền liên tục, khả năng đồng tiền mất giá là rất cao

THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI KHÔNG ỔN ĐỊNH

Đồng USD được xem là tiền tệ qua trọng nhất trên thế giới và là đồng tiền dự trữ quốc tế vì vậy sự mất giá của đồng USD ảnh hưởng rất lớn đến các đồng tiền khác và thương mại quốc tế

KHUYẾN KHÍCH NỢ

Điểm lớn nhất của QE là khuyến khích người tiêu dùng tích cực tiêu xài để thúc đẩy kinh tế. Tuy nhiên nó cũng khuyến khích việc vay nợ với một lãi suất quá hấp dẫn. Sau QE thì việc trả nợ và thu hồi nợ là một vấn đề đáng quan tâm

CHỈ CÓ TÁC DỤNG TRONG NGẮN HẠN

Nền kinh tế sẽ như thế nào khi chính phủ ngừng in tiền cho nới lỏng định lượng, hoặc đã in rất nhiều tiền mà vẫn không có hiệu quả